Hoe je jouw gitaar in topconditie houdt: Tips voor het onderhoud van je gitaar

Je zult vast en zeker wel vaker gehoord hebben dat gitaar onderhoud belangrijk is. Je gitaar gaat niet alleen beter klinken, maar zal ook langer mee gaan dan een verwaarloosde gitaar. Daarbij is het onderhoud van je gitaar niet alleen belangrijk voor de klank, maar ook voor de bespeelbaarheid en het uiterlijk. Het regelmatig onderhouden van je gitaar zorgt ervoor dat je altijd een goed klinkend en bespeelbaar instrument hebt.

Er zijn verschillende aspecten van gitaaronderhoud, zoals schoonmaken, afstellen en repareren. Om al deze taken uit te voeren, heb je verschillende gereedschappen en poetsmiddelen nodig.

2. Onderhoud akoestische gitaar

Bij een akoestische gitaar kun je qua afstellen niet direct veel dingen die je zelf zou kunnen doen. Zou ik je als beginner zeker ook niet adviseren. Een akoestische gitaar kun je namelijk niet zo makkelijk dingen aanpassen, zoals bij een elektrische gitaar wel het geval is.

Om bijvoorbeeld de actie van een akoestische gitaar aan te passen, heb je goede en speciale vijltjes nodig om bijvoorbeeld de topkam aan te passen. En hierbij moet je zeer precies te werk gaan. Als je je hier niet vertrouwd mee voelt, zou ik zeker adviseren om je gitaar naar een expert te brengen.

Maar dingen zoals reinigen van de body en gitaarhals kunnen we wel zelf doen. Met de juiste reinigingsmiddelen en tools kun je je akoestische gitaar laten “shinen”. Uiteindelijk is dat ook belangrijk!

2.1 Gitaar snaren onderhouden

Ook gitaarsnaren schoonmaken kan bij het gitaar onderhoud horen. Wanneer je de snaren nog niet wilt vervangen maar je wilt je gitaar ook onder de snaren willen reinigen, kun je deze tool gebruiken. Handig om het stof en het meeste vuil onder je snaren weg te poetsen.

2.2 Akoestische gitaar schoonmaken

Wanneer de snaren eraf zijn, kan het schoonmaken beginnen. Doe dit met een zachte (microvezel) doek om het stof en vuil te verwijderen. Vooral aan de onderkant van de snaren van de body ontwikkelt zich altijd wat stof. Met deze microvezeldoek kun je het vuil wegvegen zonder krassen te maken.

Gebruik tijdens het gitaar onderhoud geen agressieve schoonmaakmiddelen, want dit kan de afwerking van je gitaar beschadigen. Gebruik hier speciaal ontworpen gitaarreinigers voor. Voor de body en hals kun je deze gitaarreiniger gebruiken.

Breng de gitaarreiniger aan op je microvezeldoek, en wrijf zachtjes over de gitaar om het vuil en de vingerafdrukken te verwijderen. Wanneer je de gitaar regelmatig schoonmaakt, zal het vuil op de toetsen niet zo aangekoekt zitten. Vaak zit het aan de zijkanten van de frets nog, hetgeen wat lastiger te reinigen is. Mijn advies is dan ook om het af en toe weg te halen, want het hoopt zich alleen maar meer op.

Lees hier mijn blog Hoe je je gitaar goed besnaart voor een optimale geluidskwaliteit wanneer je meer wilt weten over je gitaar besnaren en stemmen.

3. Onderhoud elektrische gitaar

Behalve dat het reinigen van je elektrisch gitaar er voor zorgt dat hij goed blijft functioneren, is het toch ook zo dat je toch liever een mooie schone gitaar in je kamer hebt staan? Ik kan er echt van genieten als ik mijn gitaar net een uitgebreide poetsbeurt heb gegeven, en de gitaar er weer mooi bijstaat.

Maar voordat je begint met het reinigen, moet je wel nog een aantal zaken weten. Je kunt namelijk niet zomaar met alle poetsmiddelen op het onderhoud van je gitaar storten. Dat lees je allemaal hier.

3.1 Leer je fretboard kennen

Weten van welk hout je fretboard gemaakt is, is belangrijk om te weten welke schoonmaakmiddelen je dan moet gebruiken. Lees de aanwijzingen op de verpakking goed door, want niet ieder schoonmaakmiddel voor gitaren is geschikt voor alle houtsoorten van het fretboard.

Ook de frets op je fretboard van je gitaar kun je reinigen en onderhouden.

3.1.1 Gitaar frets

Frets van gitaren zijn gemaakt van nikkel of roestvrijstaal. Ze zijn bestendig tegen slijtage en corrosie en bovendien duurzaam.

Nikkelfrets zijn de standaard voor de meeste gitaren, en worden ook gewaardeerd om hun soepele speelervaring. Ze bieden een heldere en warmer toon.

Roestvrijstalen frets zijn nog duurzamer en bieden een helderder en sprankelender geluid. Ze worden echter alleen op high-end gitaren gezet, aangezien het ook een arbeidsintensievere klus is als nikkelfrets.

Er zijn ook nog andere materialen die gebruikt worden voor frets, zoals koper, messing en zelfs goud. Ze zijn echter veel minder veelzijdig en duurzaam, daarbij zijn deze materialen veel duurder. Je zult ze dan ook niet vaak tegen komen.

3.1.2 Onderhoud van de frets

Dit is zeker iets wat bij het onderhoud van je gitaar hoort, het regelmatig schoonmaken van de frets. Deze zogenaamde frets kun je op meerdere manieren schoonmaken. Wanneer ze niet zo vies zijn, zou je ze zachtjes af kunnen vegen met een droge doek. Je kunt ook een mengsel maken van water met een mild afwasmiddel. Dompel een zachte doek erin en wring het meeste water eruit zodat het doek alleen vochtig is. Daarna wrijf je hier alleen op de frets mee, zodat het vuil en vlekken verdwijnen.

Wanneer je ze grondig wilt reinigen en ze zijn flink verontreinigd, kun je ook Fretboardcleaner gebruiken.

Wanneer je de oude snaren eraf hebt gehaald, kijk dan ook even gelijk je frets na of deze niet te ver zijn ingesleten. Frets die te ver zijn ingesleten kunnen namelijk intonatie problemen veroorzaken, maar ook je speelbaarheid lijdt er onder. Je noten worden onzuiver, en met snaren opdrukken krijg je slechte controle over je snaar aangezien je fret ongelijk is. Het kan ook leiden tot een hogere actie, wat het spelen ook nog eens lastiger maakt. Wanneer dit het geval is wordt het tijd om de frets te laten vlakken, of in het ergste geval wanneer de frets te ver ingesleten zijn, refretten.

3.1.3 Onderhoud van de toetsen

Met de toetsen wordt bedoeld, het houtwerk van de posities op je gitaar. Dit kunnen verschillende soorten zijn, die soms een iets ander poetsmiddel en polish nodig hebben. Palissander (Rosewood) en esdoorn (maple) zijn de meest gebruikte houtsoorten voor toetsen van elektrische gitaren. Hoewel palissander steeds minder zal voorkomen aangezien het een bedreigde houtsoort geworden is. Hier wordt bij Fender bijvoorbeeld Pau ferro als alternatief genomen. Deze houtsoort is iets lichter van kleur als de donkere kleur van palissanderhout.

Verder kun je ook ebbenhout (ebony) tegenkomen.

3.1.3.1 Palissander gitaar toets

Palissander hout heeft van nature olieachtige eigenschappen, en kan uitdrogen en barsten. Om dit te voorkomen, heeft het een geschikte palissander fretboard olie nodig. Het moet ingewreven worden, een paar minuten intrekken en daarna kan het overtollige weggeveegd worden.

3.1.3.2 Esdoorn gitaar toets

Fretboards met esdoornhout zijn over het algemeen wat minder poreus dan andere houtsoorten, en hebben minder onderhoud nodig. Wel is het nodig het fretboard af en toe schoon te houden, het bevordert de levensduur en de bespeelbaarheid van de gitaar.

3.1.4 Onderhoud van de snaren

Een tip die ik je wil meegeven is, om je snaren elke keer als je gespeeld hebt af te vegen met een droge schone doek. Dit voorkomt een groot deel dat je snaren minder snel stroef worden door je zweet aan de handen. De snaren worden vies en kunnen snel gaan corroderen en/of roesten. Door ze iedere keer af te vegen, voorkom je dit zoveel mogelijk. Ook je gitaargeluid zal er onder lijden wanneer snaren vies worden.

Pak iedere snaar apart beet en wrijf het doek over de hele lengte van brug tot topkam. Let erop dat je ook goed de onderkant meepakt.

3.2 Gitaar onderhoudsmiddelen en onderhoudsets

Je hebt veel verschillende soorten schoonmaakspullen voor deze houtsoort. Ik heb er een aantal aangeschaft en uitgeprobeerd, en van daaruit gekozen en hieronder gepresenteerd. Ik heb ook zo veel mogelijk gekeken, dat het niet de duurste zijn en ook niet de goedkoopste.

#1 Dr. Ducks Ax Wax and string Lube

Dr. Ducks Ax Wax is een populair en veelgebruikt onderhoudsmiddel voor gitaren. Het is biologisch afbreekbaar en er zijn alleen organische middelen gebruikt, dus geen bijtende of irriterende stoffen. Vele bekende gitaarmerken gebruiken dit onderhoudsmiddel ook, en geven hun gitaren ook een poetsbeurt met dit middel. Je kunt het middel zelfs gebruiken voor je snaren, hierdoor wordt roest en corrosie vermindert. Dit is uitzonderlijk, want de meeste poetsmiddelen zijn niet geschikt voor je snaren. Regelmatig gebruik bevordert de bescherming tegen slijtage van het hout en snaren. Het hout wordt beschermt tegen krassen en vlekken.

Om Dr. Ducks Ax Wax and String Lube te gebruiken, brengt je het product eenvoudig aan op een zachte doek. Wrijf het over het oppervlak van de gitaar, inclusief de frets, snaren en het hout. Het product droogt snel op en kan vervolgens worden uitgepoetst met een schone doek om een glanzende afwerking te geven. Let er wel op dat je het product niet aanbrengt op de zadel, topkam of andere delen van de gitaar waar contact met de snaren plaatsvindt, omdat dit kan leiden tot ongewenste veranderingen in de klank of intonatie van de gitaar.

Oliesoort	Ja
Cleaner	Nee
Polish	Ja
Snaren reiniger	Ja
Wax	Nee

#2 Dunlop 6554 Formula 65 Fretboard Ultimate Lemon oil

Dit onderhoudsmiddel is specifiek bedoeld voor de toetsen van een gitaar. Ook is dit middel alleen geschikt voor “Unfinished” fretboards. Wat inhoudt dat het niet voor afgewerkte esdoorn toetsen geschikt is. Onafgewerkte toetsen zijn dus bijvoorbeeld de gitaarhalzen met palissander toetsen. Voor palissander toetsen is het uitermate geschikt.

Dit middel heb ik zelf ook gebruikt, en wanneer je toets er dof uitziet, komt het er met dit middel inderdaad “shiny” uit. Bovendien verwijderd het tegelijkertijd vuil en zweet van je toets en hydrateert het de toets, waardoor de toetsen er weer als nieuw uitzien.

Het middel bevat een mix van oliën en schoonmaakmiddelen die speciaal zijn ontworpen voor de onafgewerkte toets (zoals palissander) van een gitaar of basgitaar. Wanneer je de dop van het flesje draait, zie een donzige flessenmond. Wanneer je in het flesje knijpt, zal het donzige vochtig worden waarna je de toets ermee kan in wrijven. Je hebt voor het inwrijven dus geen doek nodig. Nadat je het product hebt aangebracht, laat je het een paar minuten intrekken voordat je het overtollige product wegveegt met een schone doek.

Het is belangrijk om te onthouden dat dit product alleen bedoeld is voor de toets van de gitaar en niet voor andere delen van het instrument, zoals de body of de snaren.

Oliesoort	Ja
Cleaner	Ja
Polish	Nee
Snaren reiniger	Nee
Wax	Nee
Fretboard	Geschikt voor palissander (Rosewood) Niet geschikt voor esdoorn (maple)

#3 DMI Guitar Labs Maple Butter onderhoudsmiddel voor esdoorn toets

Voor niet poreuze houtsoorten zoals esdoorn (maple) is er dit onderhoudsmiddel. Speciaal ontworpen om de esdoorn toets van een gitaar schoon te maken en te beschermen. Esdoorn toetsen hebben een unieke textuur en uitstraling, maar kunnen na verloop van tijd vies en vettig worden. Dit kan de speelbaarheid van de gitaar beïnvloeden en de uitstraling ervan verminderen.

Dit onderhoudsmiddel is een mix van natuurlijke oliën en waxen. Het is makkelijk aan te brengen door een kleine hoeveelheid op een microvezeldoek te doen, en dan gelijkmatig over de esdoorn toets verdelen. Even laat inwerken, om vervolgens het overtollige weg te vegen.

Regelmatig gebruik van dit onderhoudsmiddel kan je algehele bespeelbaarheid van de gitaar bevorderen.

Oliesoort	Ja
Cleaner	Ja
Polish	Nee
Snaren reiniger	Nee
Wax	Nee
Fretboard	Alleen geschikt voor niet-poreuze houtsoorten Zeer geschikt voor esdoorn (maple)

#4 Dunlop 6582 Formula 65 Ultraglide String Cleaner & Conditioner

Dit reinigingsmiddel is ontworpen om de levensduur van de snaren van je gitaar te verlengen. Een soort van spray, die is samengesteld uit een mix van hoogwaardige beschermende siliconen, zorgt er voor dat de snaren schoon worden en beschermt worden middels een laagje siliconen. Hierdoor gaan de snaren een stuk langer mee. Ze worden ook iets gladder waardoor het spelen makkelijker wordt en er minder wrijving ontstaat tussen de snaren en de frets.

Spuit de spray op de snaren, en veeg het vervolgens over de lengte van je snaar. Zorg er wel voor, dat je onder de snaren een doek legt ter bescherming van je fretboard en frets.

Oliesoort	Ja
Cleaner	Nee
Polish	Nee
Snaren reiniger	Ja
Wax	Nee
Fretboard	Nee

#5 Dunlop 65 Polish & Cleaner

Deze cleaner van Dunlop is de meest standaard cleaner voor je gitaar. Je kunt het voor je hele gitaar gebruiken en is handig in gebruik. Er zit namelijk een spuitdop op, dat je makkelijk op een doek kunt spuiten. Stof en vette vlekken worden hiermee verwijderd en bovendien laat het een dun beschermingslaagje achter, zodat nieuwe viezigheid tegengehouden wordt.

De bovenste afbeelding laat een fles van 472ml zien, en de onderste afbeelding een inhoud van 118ml.

Oliesoort	Nee
Cleaner	Ja
Polish	Ja
Snaren reiniger	Nee
Wax	Nee
Fretboard	Alleen geschikt voor niet-poreuze houtsoorten Zeer geschikt voor esdoorn (maple)

#6 DMI Guitar Labs DMIBTTR onderhoudsmiddel voor de toets en frets

Wil je een alles-in-een oplossing, ik bedoel doekje en reinigingsmiddel gecombineerd? Dan is dit product misschien iets voor jou.

Fretbutter is in principe geschikt voor alle fretboards. Het is gemaakt zonder chemicaliën en is volledig vegan.

Hoewel het geschikt is voor alle fretboards, doe ik persoonlijk mijn palissander fretboards toch liever met een ander onderhoudsmiddel, zoals Dunlop 65 Fretboard lemon oil. Voor de andere fretboards heb ik het wel gebruikt, en het werkt prima.

#7 Dunlop Maintenance Kit

En mocht je er zin in hebben om je gitaar af en toe eens een complete poetsbeurt te geven, dan is er deze onderhoudskit. Een verzameling van de belangrijkste onderhoudsmiddelen. De “Formula Carnauba” wax hebben we in bovenstaande nog niet besproken. Dit is een wax die bedoeld is voor de body van je gitaar. Dus niet voor de hals, maar alleen voor de gitaarbody. Zorg er wel voor dat de hardware er niet mee in aanraking komt.

Wrijf de hele body van je gitaar er mee in, laat het 30 seconde zodat het opdroogt, en wrijf het er dan met een schone doek weer af. Je gitaarbody zal glanzen.

Deze kit bevat:

• 1 Flesje Formula 65 Polish & Cleaner
• 1 Flesje Formula 65 Carnauba Wax
• 1 Flesje Formula 65 Stringcleaner & Conditioner
• 1 Flesje 01 Fretboard Cleaner
• 1 Flesje 02 Fretboard Conditioner
• 2 Schoonmaakdoeken
• Instructie

Oliesoort	Ja
Cleaner	Ja
Polish	Ja
Snaren reiniger	Ja
Wax	Ja

#8 Fazley onderhoudssets

Wanneer je nog niet in bezit bent van zowel reinigingsmiddelen als microvezeldoeken, zou je ook een van deze beginner sets in eerste instantie kunnen aanschaffen. Hier zitten de eerste basisdelen in, die je nodig hebt om je gitaar te onderhouden.

De Fazley GAFAZ03 set bevat onderhoudsmiddelen gericht op de elektrische gitaar. Hierin vind je:

• flesje Dunlop Formula 65 Polish & Cleaner (29.57 ml; 1 oz)
• microvezel-doekje (7 inch)
• snaarwinder
• 2 x lokstrap
• 1 x Dunlop plectrum-zakje
• 12 x Dunlop-plectrum

De Fazley GAFAZ02 + 03 set bevat onderhoudsmiddelen voor zowel een akoestische gitaar als de elektrische gitaar. Hierin vind je:

GAFAZ03 set

• flesje Dunlop Formula 65 Polish & Cleaner (29.57 ml; 1 oz)
• microvezel-doekje (7 inch)
• snaarwinder
• 2 x lokstrap
• 1 x Dunlop plectrum-zakje
• 12 x Dunlop-plectrum

GAFAZ02 set

• humidifier
• bridge pin puller met flesopener
• flesje Dunlop 65 Ultimate Lemon Oil (29.57 ml; 1 oz) 
• microvezel-doekje (7 inch)
• snaarwinder
• plectrumhouder
• 12 x Dunlop-plectrums

*Deze pagina bevat affiliate link(s)