Hoe weet je of je het juiste gitaar element gebruikt?

Het kiezen van het juiste gitaar element kan een flinke klus zijn. Ze zijn niet allemaal gelijk en hebben elk hun eigen unieke eigenschappen, en dat is wel handig om te weten aangezien het ene element beter geschikt is als het andere. Er zijn heel wat factoren die het karakter van een element bepalen.

Hoe je een gitaar element

In dit blog ontdek ga ik je meenemen waar de klank zoal door wordt bepaald.

Hieronder een video, waarin ik uitleg waar het karakter van een element of pick-up door wordt bepaald.

1. Wat is een gitaar element?

Allereerst, wat is een een gitaar element nu precies?

Een gitaar element, ook wel pick-up genoemd, is een belangrijk onderdeel van je elektrische gitaar. Zonder deze zal er weinig geluid uit je elektrische gitaar komen.

Een gitaar element zorgt er namelijk voor, dat wanneer je een snaar aanslaat er trillingen ontstaan. Deze trillingen verstoren het magnetisch veld van, waardoor in de spoel een kleine spanning wordt opgewekt. De sterkte van deze spanning is afhankelijk van de aanslag en van de constructie van het element.

hoe werkt een gitaar-element

De afgegeven spanning kan makkelijk oplopen tot wel 1000mVpp (1 volt peak-peak). Dit signaal, direct afkomstig van je gitaar, zal het hoogst zijn bij de aanslag en zal langzaam minder worden.

Signaal van een gitaarelement aanslag
http://www.muzique.com/lab/pick.htm

Wanneer je hoofdstuk 4 hebt gelezen in “Gitaarversterkers en frequenties“, dan weten we dat je gitaarversterker een zo hoog mogelijke impedantie dient te hebben. Wanneer bijvoorbeeld je gitaar een uitgangsimpedantie van 250kOhm heeft of lager, en de ingangsimpedantie van de gitaarversterker ook 250kOhm heeft, dan verliezen we de helft van de spanning.
Een regel in de elektrotechniek is namelijk, de hoogste spanning meet je over de hoogste weerstand (impedantie). Dus in dit geval wil je de hoogste weerstand aan de kant van de versterker hebben, waardoor je het meeste van je signaal overhoudt.
Nu hoor ik jullie denken, dan draai je de potmeter toch naar beneden om de weerstand van de uitgangsimpedantie van de gitaar te verminderen. Dat gaat echter niet op, want hierdoor wordt je volume (signaalsterkte) minder. Het hoogste volume (grootste signaalsterkte) wordt afgenomen bij de maximale weerstand van de regelbare volumepotmeter van je gitaar. Door een zo hoog mogelijk impedantie aan de kant van de gitaarversterker, zal er dus het meeste van je signaal overblijven.

De meeste gitaar elementen bestaan uit magneten en spoelen van dun koperdraad. De magneten creëren een magnetisch veld rond de snaren. Wanneer de snaren trillen, verstoren ze dit magnetische veld. De verstoringen worden door de spoelen opgepikt en omgezet in elektrische signalen.

Er is geen goed of fout als het gaat om het kiezen van een gitaar element. Het hangt allemaal af van je persoonlijke voorkeur en de muziekstijl die je speelt. Maar het is wel handig om te weten wat de verschillen zijn, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.

2. Verschillende soorten gitaar elementen

Voordat we duiken in de wereld van single-coils, humbuckers en P-90’s, is het belangrijk om te weten dat er verschillende soorten gitaar elementen zijn. Elk type heeft zijn eigen unieke kenmerken en produceert een ander geluid.

Het type element dat je kiest, kan een groot verschil maken in de klank van je gitaar. Daarom is het goed om te begrijpen wat elk type doet. Op die manier kun je ook een betere keuze maken.

En nee, er is niet één ‘beste’ type. Het hangt echt af van je persoonlijke smaak en de muziekstijl die je speelt.

2.1 Single-coil elementen

Single-coil elementen zijn, zoals de naam al doet vermoeden, opgebouwd uit één spoel. Ze zijn vooral bekend vanwege hun heldere en scherpe geluid. Daarnaast hebben ze een relatief hoge output, wat betekent dat ze een sterker signaal naar de versterker sturen.

Single coil gitaar elementen

Helaas hebben ze ook een nadeel. Ze zijn gevoelig voor elektromagnetische interferentie. Dit kan zorgen voor een zoemend of brommend geluid wanneer je gitaar niet speelt. Het is een klein minpuntje, maar wel iets om rekening mee te houden.

Populaire genres waarin singcoil elementen gebruikt worden, zijn rock, blues en country. Hun heldere en scherpe klank leent zich uitstekend voor deze muziekstijlen. Denk bijvoorbeeld aan de iconische Fender Stratocaster, die is uitgerust met single-coil elementen.

Uiteraard hangt de klank ook nog af van de positie op de gitaar. Een element dat dichter bij de hals is geplaatst, produceert een warmer en voller geluid. Een element dichter bij de brug geeft een helderder en scherper geluid.

  • Fender Statocaster Single-coils: Vooral heldere, sprankelende toon, populair in blues, rock en pop.
  • Fender Telecaster Single-coils: Scherpe attack en twangy sound, populair in country en rock
  • Seymour Duncan SSL-1: Vintage Strat-achtige klank met veel helderheid

2.2 Humbucker elementen

Humbucker elementen zijn een andere populaire keuze bij gitaristen. Ze hebben twee spoelen in plaats van één. Hierdoor hebben ze een voller en rijker geluid dan single-coils. Dit komt omdat ze, je raadt het al, het geluid ‘bucken’ of neutraliseren van ongewenste ruis.

Humbucker

Het geluid van een humbucker is over het algemeen warmer en minder scherp dan dat van een single-coil. Ze hebben ook minder last van interferentie, wat betekent dat ze stiller zijn. Hierdoor zijn ze een goede keuze voor muziekstijlen waarbij een zuiver en helder geluid belangrijk is.

Maar let op, humbuckers hebben een lagere output dan single-coils. Dit betekent dat ze een zwakker signaal naar de versterker sturen. Dit is echter geen probleem, want je kunt de versterker gewoon wat harder zetten om het verschil te compenseren.

Je vindt humbuckers vaak op gitaren die bedoeld zijn voor hardere muziekstijlen, zoals hardrock en metal. Maar dat betekent niet dat ze niet geschikt zijn voor andere genres. Veel jazz- en bluesgitaristen kiezen bijvoorbeeld ook voor humbuckers vanwege hun warme en rijke klank.

  • Gibson PAF (Patent Applied For): Klassieke warme en volle toon, veel gebruikt in blues en rock
  • Seymour Duncan JB: High-gain elementen met veel output en sustain, populair in de rock en metal
  • DiMarzio Super Distortion: Krachtige en vette klank, populair voor hardrock en metal

2.3 P-90 elementen

P-90 elementen zijn een beetje de underdog in de wereld van gitaar elementen. Ze zijn anders dan single-coils en humbuckers. P-90’s hebben een enkele spoel, maar zijn breder en platter. Hierdoor hebben ze een groter magnetisch veld.

P-90 gitaar element

Dit resulteert in een voller en warmer geluid dan een single-coil. Maar ze hebben ook meer output dan een humbucker. Het geluid van een P-90 is dus een beetje een mix tussen dat van een single-coil en een humbucker.

P-90’s zijn minder gevoelig voor interferentie dan single-coils. Ze hebben een zoemend geluid, maar minder dan een single-coil. Dit maakt ze een goede keuze voor gitaristen die op zoek zijn naar een warm en vol geluid, maar ook wat extra output willen.

Ze zijn populair in genres zoals blues en rock. Maar net als bij de andere elementen, hangt het allemaal af van je persoonlijke smaak.

  • Gibson P-90: Warme, rauwe single coil sound, populair in blues, rock en punk
  • Lollar P-90: Vintage P-90 klank, veel definitie en dynamiek

3. De verschillende factoren van de klank van een element

De klank van een gitaar element is een samenspel van vele factoren, zoals:

  • Weerstand (kΩ): Een indicatie van output, maar minder van toonbalans
  • Inductie (H, Henry): Bepaalt hoe de pickup de frequenties benadrukt en heeft invloed op de output
  • De fysieke vorm: Heeft invloed op op de inductie
  • Magneetmateriaal: Heeft invloed op het dynamisch bereik en de warmte van de toon
  • Capaciteit (pF): Kan de hoge frequenties dempen en de resonantiefrequentie beïnvloeden

3.1 Weerstand meten met een ohm-meter

Vaak zie ik mensen de weerstand meten van een element, en denken dan dat ze dan ook het karakter weten van het gitaar element. Ja, de weerstand bepaald de grootte van het signaal, dus de output. Over de hoogste weerstand staat een hogere spanning als een lagere weerstand. Dat is elektrotechnisch bekend, maar heeft verder niks te doen met het karakter van het element, dus je sound.

Het aantal windingen en de dikte van de koperdraad bepaalt de weerstand van de spoel in het gitaar element. Hierdoor wordt ook de grootte van het signaal bepaald.

3.2 De inductie van het gitaar element

De inductie, het magnetisch veld uitgedrukt in Henry (H), bepaald voor een grotere mate het karakter van je element. Trek er die staafjes (pull pieces in het Engels) maar eens eruit, zul je gelijk zien dat het magnetisch veld kleiner wordt. De ohmse weerstand blijft hetzelfde, want die meet je door de koperdraad van de spoel.

Pull piece van een gitaar element

De inductie kun je ook meten, maar niet met simpele universeel meter van een paar tientjes. Hier heb je een LCR meter voor nodig.

Hoe je de hoogte van een gitaar element instelt kun je in mijn blog Gitaar elementen afstellen lezen.

Een indicatie van de gemeten waardes zijn:

  • Hogere inductie = meer mids, meer output, minder hoge frequenties.
  • Lagere inductie = helderder, meer high-end, minder output.
Gitaar elementen Inductie
Invloed van magneet

3.3 De fysieke vorm van het gitaar element

De grootte van de inductie wordt voor een groot gedeelte ook bepaald door de fysieke vorm.

Hoe liggen de koperdraden, wanneer deze hand gewikkeld zijn, dan is ook de ene spoel niet gelijk aan de ander.

Ook bepaald het aantal windingen de grootte van de inductie.

Gitaar elementen fysieke grootte
Size matters

3.4 Het magneetmateriaal

Ook het type materiaal heeft invloed op het karakter van een gitaar element. In wezen bestaan er 2 soorten materialen:

  • AlNiCo-magneten (ALuminium + NIckel + CObalt): deze worden vaak gebruikt in klassieke pick-ups en leveren een warme, dynamische toon. Maar zijn nog steeds de meest populaire. De toevoeging van deze 3 verschillende materialen bepalen voor een groot deel het karakter wat het element zal hebben. Je ziet ook veel verschillen onderling.
  • Keramische magneten: deze zijn wat goedkoper en produceren een sterk magnetisch veld, wat resulteert in een hogere output en strakkere klank. Ze hebben over het algemeen dus een meer hardere klank. Dus geven veel high-end, maar weinig detail in de sound.

3.5 De capaciteit

Zonder al te diep in te gaan, wat de capaciteit met een gitaar element doet, wil ik alleen zeggen dat het frequentiebereik kan beïnvloeden. Dit heeft vooral te maken met de windingen op een spoel, waarbij een hoeveelheid capaciteit wordt opgeslagen hetgeen de klank negatief kan beïnvloeden.

Zo kunnen hoger frequenties een zachtere of doffere klank krijgen. Net zoals dat bij gitaarkabels het geval kan zijn.

*Deze pagina bevat affiliate link(s)

Nunzio

Mijn naam is Nunzio Napolitano en dit is mijn website waar ik op blog. Ik speel ondertussen al meer dan 35 jaar gitaar en heb in mijn jonge jaren altijd in een band of meerdere bandjes gespeeld. Zo heb ik op menigeen podium gestaan, en ken de klappen van de zweep wel zo’n beetje. Ik hoop wat van die ervaring en kennis op deze website over te kunnen brengen, en heb daarom gekozen om via blogs en reviews het een en ander op deze website met jullie te delen. Mocht je me ergens mee willen corrigeren, of suggesties hebben, mag je altijd reageren op het bericht of mij een bericht sturen via de contactpagina!

Bekijk alle berichten

Gerelateerde berichten

    Dit bericht heeft geen reacties

Reacties zijn gesloten.