Transistorversterkers

Versterkers met halfgeleidertechniek

1. De transistorversterker

Een transistor gitaarversterker is een type gitaarversterker dat gebruik maakt van halfgeleiders in plaats van buizen in buizenversterkers om het signaal van de gitaar te versterken. Transistorversterkers gebruiken halfgeleidermateriaal zoals silicium om het signaal te versterken, in tegenstelling tot buizenversterkers die vacuümbuizen gebruiken.

Transistor gitaarversterkers hebben doorgaans een heel aantal voordelen ten opzichte van buisversterkers, waaronder een lager gewicht, een lagere prijs en minder onderhoud. Ze zijn ook vaak betrouwbaarder en hebben minder kans op storingen dan buizenversterkers.

Aan de andere kant hebben transistor gitaarversterkers vaak een ander geluid als buizenversterkers. Ze hebben de neiging om een helderder, schoner en soms “harder” geluid te produceren, wat kan werken voor bepaalde muziekgenres zoals rock en metal, maar minder geschikt kan zijn voor andere stijlen zoals blues en jazz.

1.1. Transistorversterker versus buizenversterker

Maar in de loop der jaren zijn transistor gitaarversterkers aanzienlijk verbeterd en sommige modellen zijn zeker in staat om een geluid te produceren dat vergelijkbaar is met dat van een buizenversterker. Tegenwoordig hebben ook een heel aantal transistorversterkers een supergeluid. Deze techniek is zeker niet stil blijven staan. Zelf heb ik ook op buizenversterker gespeeld en speel momenteel op transistor versterker Orange Crush100, die tot mijn verbazing een buizenversterker best goed benaderd.

Ook is het ook maar net waar je hem gebruikt, op een podium of alleen thuis. Het blijft echter een feit dat buizenversterkers uitermate geschikt zijn voor op het podium. Een 20 Watt transistor versterker geeft nog lang niet de “punch” van een 20 Watt buizenversterker bijvoorbeeld.

Veel gitaristen kiezen daarom ook nog steeds voor buizenversterkers. Voor het klassieke geluid en de warmte die ze aan hun sound toevoegen. Transistor gitaarversterkers kunnen echter een meer betaalbaar en praktisch alternatief zijn. Ik zou het zeker adviseren voor de beginnende muzikanten of voor wie op zoek is naar een draagbare oplossing.

1.2. Termen transistor en solid state

Vaak hoor je naast de term transistorversterker ook wel Solidstate versterker. Wat is het verschil? In principe is er niet zoveel verschil, het zijn beide halfgeleider apparaten. Solid state moet verwijzen naar het gebruik van halfgeleiderapparaten, dat wat een transistorversterker dus is. De term transistorversterker is meer een specifiekere benaming, die verwijst naar het gebruik van transistors in de versterker. De 2 termen worden dus door elkaar gebruikt met dezelfde betekenis.

2. Hoe het begon

De transistor gitaarversterker is ontwikkeld als een alternatief voor de buisversterker die al in de jaren ’50 en ’60 werd gebruikt. Buizenversterkers hadden een warm en rijk geluid, maar waren groot, zwaar en duur. Bovendien waren ze vatbaar voor storingen en moesten de buizen regelmatig vervangen worden.

In de jaren ’60 ontstond er een behoefte aan een nieuwe technologie die de nadelen van buizenversterkers zou kunnen overwinnen. Transistors waren toen nog relatief nieuw, maar ze werden al snel gezien als een veelbelovend alternatief. Transistors zijn kleiner, lichter en minder duur dan buizen en ze vereisen minder onderhoud. Bovendien hebben ze minder kans op storingen en zijn ze minder gevoelig voor temperatuurschommelingen.

De eerste transistor gitaarversterkers verschenen in de vroege jaren ’60. De eerste modellen hadden echter nogal wat tekortkomingen. Ze hadden bijvoorbeeld een “hard” geluid dat niet zo rijk en vol was als het geluid van buizenversterkers. Bovendien hadden ze vaak niet genoeg vermogen om een grote zaal te vullen.

In de jaren ’70 werden de transistor gitaarversterkers sterk verbeterd en werden ze steeds populairder. Fabrikanten als Fender, Marshall en Peavey begonnen met het produceren van hoogwaardige transistor gitaarversterkers die een geluid konden produceren dat vergelijkbaar was met dat van buizenversterkers. In de jaren ’80 werden transistor gitaarversterkers steeds meer geaccepteerd en werden ze zelfs populairder dan buizenversterkers bij sommige gitaristen, vooral in de rock- en metalgenres.

Tegenwoordig zijn er veel verschillende transistor gitaarversterkers op de markt, sterk variërend van kleine oefenversterkers tot grote podiumversterkers. Hoewel veel gitaristen nog steeds de voorkeur geven aan het klassieke geluid van buizenversterkers, zijn transistor gitaarversterkers een praktisch en betaalbaar alternatief geworden voor veel muzikanten.

3. Behuizingen

Net zoals de buizenversterkers, zijn de transistor gitaarversterkers ook verkrijgbaar in verschillende behuizingen, afhankelijk van het type versterker en de toepassing. Ze zijn dus ook verkrijgbaar als:

  • Top of Head
  • Combo
  • Rackmount

3.1. Head transistorversterkers

Head transistorversterkers zijn er voor verschillende merken zoals:

  1. Orange Crush Pro CR120H – een 120-watt transistorversterker met die opvallende fantastische kleur oranje uiterlijk (al moet je er wel van houden!) en een breed scala aan tonen. Absoluut een favorietje van mij.
  2. Peavey Vypyr VIP 3 – een veelzijdige 100-watt transistorversterker met modeling-functies die het geluid van verschillende versterkers en effecten kunnen nabootsen.
  3. Boss Katana-Head MKII – een 100-watt transistorversterker met verschillende ingebouwde effecten en een gebruiksvriendelijke interface.
  4. Blackstar HT Stage 100 Head MkIII – een 100-watt transistorversterker met veel ingebouwde effecten en uitgebreide connectiviteitsopties.
  5. Fender Champion 100 – een 100-watt transistorversterker met twee kanalen en een brede selectie van ingebouwde effecten.

De Orange Crush Pro CR120H is nieuw niet meer verkrijgbaar, maar is vervangen voor de Orange Super Crush 100. Met wat kleine veranderingen (verbeteringen) klinkt deze echter net zo goed als het eerdere model. Hij heeft alleen wat minder vermogen mee gekregen. De knoppen zijn wat gemoderniseerd, maar de lay-out voor de posities van de knoppen is nog hetzelfde.

Lees ook mijn review Orange crush ProCR 120 en Orange Super Crush 100.

De Orange Crush 120
De Orange Crush 120

3.2. Combo transistorversterkers

Het aantal combo transistorversterkers is overweldigend. Grote merken als Marshall, Fender, Peavey, Vox of Orange brengen allemaal verschillende types combo transistorversterkers uit. Hieronder een aantal:

  1. Fender Champion 40 – een populaire 40-watt combo-versterker met twee kanalen en een breed scala aan ingebouwde effecten.
  2. Roland JC-22 – een 30-watt combo versterker die bekend staat om zijn kristalheldere cleans, gebruikmakend van het iconische Roland JC-120 Jazz Chorus circuit.
  3. Orange Crush 20RT – een 20-watt combo-versterker met een klassiek oranje uiterlijk en een ingebouwde reverb.
  4. Peavey Vypyr VIP 2 – een veelzijdige 40-watt combo-versterker met modeling-functies die het geluid van verschillende versterkers en effecten kunnen nabootsen.

4. Notitie van de auteur

De lijsten voor de verschillende transistorversterker zal ik up-to-date houden en aanvullen met nieuwere modellen. Zo kun jij als geïnteresseerde altijd een goede keuze kunt maken.

Daar waar in de lijst een link beschikbaar is, zou je een blog of review van mij kunnen lezen.